Declamatie geschreven en voorgedragen door Hans van Bergen, schrijver/dichter, ter gelegenheid van de 22e Dodenherdenking op 7 september 2009
De nacht kwam op kousenvoeten bij mij binnen,
Nam mij op en legde me neer op de paden van dit park
In de verstilling van een lichtende droom.
En in mijn slaap dwaalde ik door de groeven van èlke naam
Die in dit park staat geëtst in de stalen huiden van achttien zuilen
Als een vlammend brandmerk van pijn en gemis
Als de helende handafdruk van de verglijdende tijd.
In mijn slaapdroom vertelden de namen mij kalm elk hun eigen verhaal
Met zachte stem waaruit alle pijn en wrok verdwenen was
Spraken ze van nieuwe toekomst, van zonlicht en heldere horizons
Van nieuwe wegen en oude wonden die voorgoed waren geheeld.
En toen stak uit het Oosten een warme wind op
met geuren van natte sawa’s, klapper, trassi en krètèk
En schreef met rimpelingen op het groene water van de parkgracht
Een zelfde aantal namen neer in het Maleis.
En in mijn slaapdroom vertelden ook zij mij kalm hùn verhalen
Met zachte stem waaruit alle pijn en wrok verdwenen was
Spraken ook zij van nieuwe toekomst, van zonlicht en heldere horizons
Van nieuwe wegen en oude wonden, voorgoed geheeld.
De lucht klaarde en onder het licht van een verbrokkelend verleden
versmolten de stemmen, Nederlands en Maleis, tot één mond
en vertelden samen dat éne verhaal van verzoening
in die éne universele taal van het hart.
De nacht kwam op kousenvoeten bij mij binnen,
Nam mij op en legde me neer op de paden van dit park
in de verstilling van een lichtende droom.
Ik droomde en ik werd twee moeders
een in Nederland de ander in Lombok
Beiden rouwend en biddend om schrijnend verlies
op verschillende grond
in de verschillende woorden
van hun verschillende talen
Maar innig verbonden door de hand
van hetzelfde bittere verleden.
Ik droomde en ik werd twee gesneuvelde zonen
Een uit Nederland de ander uit Lombok
Beiden wanhopig vragend naar de wankele waarheid
En de zin achter oorlog, strijd en onenigheid
in de verschillende woorden
van hun verschillende talen
Maar innig verbonden door de hand
van hetzelfde bittere verleden.
Ik droomde en ik werd twee vlaggen
De een in Nederland de ander in Lombok
Beiden wapperend in eigen kleuren
Beiden wapperend op eigen grond
Maar bewogen door dezelfde wind
Van hetzelfde bittere verleden.
Ik droomde en ik werd één gedachte
De gedachte van de vurige hoop
Dat beide moeders hier ooit samen kunnen rouwen
Dat beide zonen hier ooit samen kunnen spreken over wankele waarheden
En dat beide vlaggen hier ooit vreedzaam kunnen wapperen naast elkaar
Op deze grond van datzelfde gezamenlijke bittere verleden.
De nacht kwam op kousenvoeten bij mij binnen,
Nam mij op en legde me neer op de paden van dit park
in de verstilling van een lichtende droom.
En daar ontmoette ik de dichter
Die ooit schreef dat de kunst van het verliezen
Te leren valt door elke dag weer iets te moeten verliezen.
En ik vroeg me af of zo ook te leren valt
De kunst van verzoening
Louter door elke dag een beetje meer.
Tot net als in mijn droom
Elke vijand is opgelost
In een verlossend beeld van
alles omvattende vrede
De nacht kwam op kousenvoeten binnen,
en legde me neer op de paden van dit park
in de verstilling van een lichtende droom
Waar na zoveel jaren
Eindelijk weer ruimte was voor moeders
Om met elkaar te rouwen
Voor gesneuvelde zonen
Om samen te zoeken naar wankele waarheden
En voor verschillende vlaggen
Om hier te wapperen
Naast elkaar
Op de oude wind van het gedeelde bittere verleden
En de lichte bries van nieuwe toekomst,
van zonlicht en heldere horizons
van nieuwe wegen en oude wonden,
Die voorgoed zijn geheeld.
© Hans van Bergen, 7 september 2009
Stadsdichter Roermond
